⁸Юзаф Антоні Ролле, паводле запісаў самога К. Прозара, сведчыў, што леснічоўка месцілася на ўскрайку пушчы ды называлася "latarnią”, а гэта значыць, што некалькі дзён у ліпені 1794 г. абозны хаваўся паблізу ад Хойнік, у раёне сучасных хойніцкіх вулічак Чырвонаніўскай і Новабудаўнічай. Таму даволі хутка месца яго сховішча наведаў паліцэйскі камісар і яму давялося тэрмінова ратавацца [Dr. Antoni J. Opowiadania historyczne. Serya trzecia. T. 1. Karol Prozor, ostatni oboźny litewski. Warszawa, 1882. S. 33].
⁹В. Слівоўская паведамляе, што ў крэпасці абозны знаходзіўся ў камерах № 10 і 25 Неўскай курціны.
¹⁰Гэта ніякая ні "адна з незразумелых старонак гісторыі Прозараў", як надумаў сабе тое Д. Л. Вінаградаў, бо ад Брэста шлях не блізкі, пахаваць нябожчыцу трэба было як найхутчэй, а збудаваннем фамільнага склепу ў Хойніках абозны заняўся толькі пасля вяртання з турмы.
¹¹Пра "flaszką krzyształową, hermetycznie zamkniętą, w której znajduje się ducat, dwuzłotówka i pismo na pargaminie, ręką moją (К. Прозара) kreślone, z podpisem wielu przytomnych natenczas obywateli", як і пра пабудову склепа, Ю. Ролле паведамляў яшчэ ў названай кнізе 1882 г. (S. 46). Гл. пра знаходку: Рябцевич В. Н. Нумизматика Беларуси. Минск: Полымя, 1995. С. 274 – 275 

Каментар да карціны Францішка Смуглевіча  "Сям’я Прозараў" 1789 г. (Нацыянальны музей у Варшаве): у цэнтры медальён з партрэтам бацькі – віцебскага ваяводы Юзафа Прозара, побач злева Караль прамаўляе верш Францішка Карпінскага, прысвечаны нябожчыку, па другі бок партрэта сярэдні брат Ігнацы і жонка Людвіка Канстанцыя, каля яе старэйшая дачка Юзэфа, злева малодшая Марыяна, крайні злева швагер Францішак Букаты, побач малодшы брат Караля Антоні.
Ідэнтыфікацыя асобаў – заслуга Збігнева Міхальчыка.
Fot. Tomasz Dąbrowa

На жаль, у гэтым відэаматэрыяле Віталя Чырвінскага прысутныя тры памылкі:
Людвіка была не малодшай, а адзінай дачкой Адама і Марыяны Шуйскіх;
на сямейным партрэце Прозараў брат Ігнацы пераблытаны з швагерам Францішкам Букатым,
сакратаром амбасады Рэчы Паспалітай у Лондане, вядомым з іншых партрэтаў;
насуперак аўтарскай канстатацыі, ніякія рэшткі сядзібы і парку Прозараў у Хойніках не захаваліся.
І яшчэ байка пра востраў Княжа ў сувязі з асобай К. Прозара. Тое ўрочышча
 вядомае яшчэ з дакументу аб памежных спрэчках 1764 г. 

              Прозары гербу ўласнагаа[Uruski S. Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. Poznań, 1999. T. XIV] 

        Герб Прозар (ілюстрацыя справа; яго, жадаючы давесці расійскае паходжанне і княскую годнасць роду, наўмысна блытаюць з гербам Празароўскі; выява злева) – тарча (шчыт), падзеленая ўздоўж: у правай частцы – тры зоркі адна над другой; у левай – палова арла, які трымае ў дзюбе пярсцёнак; на тарчы княжая мітра.
       На пячатках XVII ст. той самай радзіны Прозараў былі толькі тры зоркі, размешчаныя ўздоўж, альбо адна і дзве па абодва бакі тарчы; герб, апісаны вышэй, быў аформлены толькі ў XVIII ст., а княжая мітра на ім – намёк на ўяўнае валоданне княскім тытулам, ад якога Прозары нібыта з-за прыхільнасці да шляхецкай роўнасці адмовіліся.
      Сенатар у радзіне, Юзаф, каштэлян віцебскі 1775 г., ваявода віцебскі ў 1780 – 1787 гг. Павел Казімір, электар 1648 г. з Троцкага ваяводства, пісар гродскі троцкі і войт у Кейданах, сарваў Ковенскі сеймік 1649 г., за што быў пераследаваны па закону і ледзьве ў 1678 г. атрымаў дараванне; меў двух сыноў: Адама і Паўла. Адам, пасол ад Ковенскага павету 1674 г., пісар, потым суддзя земскі ковенскі, дырэктар судоў каптуровых, электар 1697 г. з ваяводства Троцкага з сынам сваім Паўлам.
       Павел, сын Паўла Казіміра, электар 1669 г. з Віленскага ваяводства, жанаты з Аннай Зофіяй Клётаўнай (Клёт), ад якой меў дачок Даміцэлю, замужнюю за Андрэем Візгірдам, Гальшку, у першым шлюбе замужнюю за Маркевічам, у другім – за князем Янам Гедройцам, падстолім віленскім у 1690 г., і сыноў Яна, пісара земскага віленскага ў 1696 г., электара 1697 г. з Троцкага ваяводства, Юрыя, пасла Ковенскага павету, які падпісаў элекцыю 1697 г. з Троцкім ваяводствам, а ў 1701 г. быў падчашым ковенскім, і Паўла.
       Павел, жанаты з Зофіяй Градоўскай, меў сына Станіслава, войскага ковенскага ў 1732 г., па якім ад жонкі Ружы, дачкі жмудскага войскага Крыштафа Сыруця, засталіся дачка Юдыта, замужняя за Ігнацыем Лапацінскім, пісарам скарбовым літоўскім, і сыны Юзэф, Казімір, канонік віленскі ў 1764 г., Мікалай і Шымон; Шымон, пісар земскі ковенскі ў 1769 г., жанаты з Тэрэзай Бужынскай (у другім шлюбе за Станіславам Завішай, мечнікам ковенскім), каштэлянкай смаленскай, з якой меў дачку Барбару, жонку Пятра Завішы. Мікалай, абозны, потым суддзя земскі ковенскі 1768 – 1789 гг., ад жонкі N. (невядомага імя) Лікевічаўны меў двух сыноў Ізыдара, пасля якога застаўся сын Пётр, і Ануфрыя, якога сын Адам; яны вылегітымаваныя ў Імперыі ў 1833 г. і запісаныя ў кнігі шляхты Ковенскай губерні.
       Юзаф (1723 – 1788 гг.), старэйшы сын Станіслава і Ружы Сыруцёўны, староста бостаўскі ў 1751 г., маёр войск літоўскіх, войскі і падстароста ковенскі ў 1764 г., староста ковенскі з 1768 г., каштэлян у 1775 г., а ваявода віцебскі з 1780 г., кавалер ордэна св. Станіслава, камісар Пастаяннай Рады ў 1776 г., прыхільнік каралеўскага двара, саступіў у 1787 г. годнасць ваяводы; Юзаф меў трох жонак: Феліцыяну Неміровіч-Шчытаўну, каштэлянку мсціслаўскую, Аляксандру Заранкаўну, падчашанку ваўкавыскую, і Марыяну з Халецкіх, удаву па Адаму Шуйскім, старосту загальскім. Ад іх меў дачок Петранэлю Карэнгу, падкаморыну ковенскую, Барбару, замужнюю за Францішкам Букатым, у другім шлюбе Ліпскую, Марыяну, жонку Ігнацыя Быкоўскага, Ружу, жонку Станіслава Ельскага, і трох сыноў: Антонія, жанатага з N. Забэлаўнай, каштэлянкай мсціслаўскай, бяздзетнага, Караля і Ігнацыя Каятана.
       Караль (каля 4. XI. 1759* – 1. XI. 1841 г.), абозны вялікі літоўскі з 1787 г., узяў чынны ўдзел у паўстанні 1794 г., быў намеснікам члена Найвышэйшай Нацыянальнай Рады; пасля заняпаду паўстання некалькі гадоў знаходзіўся за мяжою і ўпарта дамагаўся вяртання краю да дзяржаўнага жыцця; тытулаваўся "графам на Хойніках і Астраглядавічах", ад жонкі Людвікі Канстанцыі з Шуйскіх (1767, Хойнікі, – 1828 г.) меў сыноў Юзафа і Уладзіслава**.
       Уладзіслаў, дзедзіч Хойнік і Астраглядавічаў, ажаніўся з Тэкляй, дачкой Людвіка Ракіцкага, рэчыцкага маршалка, і Анны, графіні Броэль-Плятэр; з ёй меў дачок Марыю, Станіславу Алізаравую, Зофію і сына Мечыслава, па якім ад Зофіі, дачкі Уладзіслава Аскеркі, застаўся сын Канстанцін [дочкі Марыя і Зофія], жанаты ў 1881 г. з N. [Зофіяй] Свентажэцкай.
       Ігнацы Каятан, генерал-маёр войск літоўскіх у 1794 г., жанаты з Анеляй, дачкой Яна Аскеркі, стражніка вялікага літоўскага, меў дачку Карнэлію, замужнюю за Міхалам Ракіцкім, маршалкам шляхты Мінскай губерні, і сыноў Генрыка і Маурыцыя.
       Маурыцы, дзедзіч Мазурышак у Ковенскім павеце, начальнік паўстання 1831 г. і маёр войск польскіх, тытулаваўся графам; жанаты з N. Хлапіцкай, пакінуў сына Эдварда, які меў жонку Марыю, дачку Марціна Залескага, ад яе – сын Маурыцы, дзедзіч добраў Попарць у Троцкім павеце, і жонку Марыю, дачку графа Станіслава Грабоўскага, ад якой – дачка Юлія, замужняя ў першы раз за Ячэўскім, у другі – за Антоніем Залескім.
       Акрамя вышэйназваных Прозараў, вядомыя : Аляксандр, пасол на сейм, Караль, мечнік ковенскі, Казімір, Станіслаў, рэгент і пасол ковенскі, Уладыслаў, падчашы ковенскі, электары 1697 г. з Троцкага ваяводства. Адам Мікалай, суддзя земскі ковенскі, падпісаў Алькеніцкую канфедэрацыю 1700 г.

*Гэта – дата хросту.
**Дзяцей было болей: Юзэфа (13. VI. 1786, Панямунь, – 1850), Марыяна (23. X. 1787, Панямунь, – 1803), Юзэф (23. X. 1789, Хойнікі,  – 1845), Станіслаў (15. XІІ. 1790, Хойнікі, – 1793), Уладзіслаў (13. VI. 1793, Хойнікі, – 1862).

Падрыхтаваў С. Бельскі