Для пчол
Пчолы раяцца, пчолы пладяцца, пчолы смирацца. Стану я на васток, против дальней стараны, и слышу шум и гул пчол. Беру я пчолу роя, скора я сажу в улей. Не я тябе сажаю, сажаюць тябе белыя звёзды, роганоги месяц, краснае сонца, сажаюць тябе и укарачваюць. Ты, пчола, ройся, на округ садись. Замыкаю тябе, матка, все пути-дароги, ключом-замком и кидаю ключы в акеан-мора, пад зялёны куст, а в том кусте сядить матка, всем маткам старшая, сядить и держить 77 жал, а жалиць непакорных пчол. А будете вы, пчолы, маим славам непакорацца, сашлю я вас в акеан-мора, пад зялёны куст, где сядить матка, всем маткам старшая и буде за ваша непакорства жалиць вас в 77 жал. Слова маё крепкае.
Ад нячыстай
Ад Духа Святога, прычасніка Хрыстова. Спасава рука, Багародзіцын замок. Ангел мой, ідзі проч ад мяне. Е ў мяне тры лісты, напісана ўсе Марк да Нікіта – велікамучанік, за грахі душу мучыць, за мяне Бога моліць.
Чытаць 3 разы на святую ваду, якой свецяць памяшчэнне.
Ад скулы
Скула-скуліца, муравая муравіца, баравая баравіца, прыстрэчная, пасмешная, ідзі ты, скула, на дзевяць зямель, на дзевятае царства. Там стаіць дуб, каля дуба стаіць столік. Столік засланы, кубкі налітыя. Піцьё, едзенье, сладкае кушанье, там вам гуляць, шчармаваць. Пака я не ведала, не ўгаварала. Цяпер ведаю, угавараю і ссылаю на ніцыя лозы, на белыя бярозы, на цёмныя ляса, на крутыя берага, на жолтыя пяска. Дзе вецер не вее, дзе сонца не грэе, дзе сонца не ўсходзіць, пеўня голас не заходзіць. Не сама шаптала, Божья Маці дапамагала.
Чытаць 3, 6, 9 разоў.
Ад удару
Госпаду Богу памалюся, Святой Прачыстай пакланюся. Святая Прачыстая Божая Маць, прыступіце, памажыце рабе божай (імя). Кіеўскія, пячорскія, божыя памошнікі з неба ўпалі – не пралі, не ткалі. Ангела прызывалі, звіх, удар угаваралі з жолтай касці, з чырвонай краві, з чырвонай, з жолтай касці. Амінь.
Чытаць 3, 6, 9 разоў.
Ад прыстрэку
Госпаду Богу малалюся, Святой Прочистай поклонюся. Святой спаситель, спаси, сахрани, помилуй. На море, на белом просторе стоял ракитовый корч. Под ракитовым корчом белый камень лежал. На белом камне пристол стоял, за пристолом Иисус Христос Евангелю читал, злому, лихому зубы замыкал, як белого каменя не взять, так рабе божей (имя) пристреку не бывать. На веки веков. Аминь.
Читать 9 раз.
Ад жывата
Залатник, залатничок, божий человечик, стань на золотом крилечку, на своим местечку, где тебя мать народила, а бабка перебабила, а кума закумила, на сваё местечко посадила. Перстником катись, золотом садись, как ты не бушевал, не восовал, жолтой кости не ломал, под сердце не поддал, румяного лица не терял, голове шуму не довал. Аминь.
Читать 9 раз.
Зляк
Во имя Отца и Сына и Святого Духа. Аминь (3 раза).
Господу Богу помалюся, Святой Прачистай поклонюся. Святой спаситель, царица небесная. Приступите первым разом, лепшим часом, вечернею зарёю, доброю порою. Прибудь, Господи, на помощь рабе божай (имя) зляк уговарать.
Ехал зляк железным мостом, упирал железным шостом, мост увагнулся, мост проломался, зляк отракнулся гусины, курины, порабочи, жаночы, жидовски, цыгански. Пакуль мы не знали, Господа Бога не прасили. От рук, от ног, с пальчиков, с суставчиков, от лица, с чырвонай крывы, с больной головы. Щука белява хвастом виляла, хрищёной (имя) всё горо отнимала, на ницые лозы ссылала. Де ветер не вее, де сонце не грее, де сонейко не всходить, де певней голос не заходить. Я не сама шаптала, Божая Мамка помагала. Я – словам, а Бог – помощью. Аминь.
Читать 9 раз.
Ад зубнога болю
– Месяц маладзенькі, маладзік залаценькі, ты на том свеце быў?
– Быў.
– Мёртвых бачыў?
– Бачыў.
– У іх зубы не балелі?
– Не.
– Няхай не баляць і ў мяне.
Ад крывацёку
Ехаў яшчэ Хрыстос чэраз мост, вёз кляновую тросць. Мост праваліўся, конь праваліўся, кроў, астанавісь.
Чытаць 3 разы.
Ад прыстрэку
Здесь – не здесь, на девять земель, на десятом царстве стоял дуб. На тым дубе сидели две девицы-красавицы, травы зрывали, расу спивали (имя), уроки знимали, кто (имя) врагу, таму кровью вочи завалаче. Это тебе умовлено, угаворано. Трох ангелов прызываю, ат спасителя помощи желаю.
Ад звіху
У чистом поле стоит игруша, под тою игрушою корова стояла, телёнка лизала. Покинь, корова, теленка лизать, иди звиху угаваривать. Бери за ногу, руку, кость на кость, сустав на сустав. Господи, всё на места поставь. Усе святые, на помощь.
Читать 3 раза.
Ад благога чалавека
Стану я, раб божы (імя), благаславлюсь і перакрашчусь, пайду па мацеры сырой зямле, небам пакроюсь, зарой падпаяшусь, звёздамі абтычусь. Злой і ліхой чалавек не можа неба пакрыці і зары патушыць, і звёзды сашчытаць, і на мяне, раба божага (імя), ні зла падумаць, ні ліха памысліць. Злой, ліхой чалавек, зло падумай, паварацісь к яму на карань, палажы паміж язык і шчокі жалезна спіца, каторае слова забыта назадзі, будзь наперадзі ў лепшым месцы, каторае слова прыбаўлена, то бы к ім прыстала. І будзьце, маі слова, вастрэе вострага нажа, вастрэе булатнага капья, век па векі. Амінь, амінь, амінь.
На добрае жыццё
О, Пресвятая Богородица, небесная царица, спаси и помилуй нас, грешных рабов Твоих (имя), от напрасной клеветы, от всякой беды, напасти и внезапной смерти, помилуй в дневные часы, утренние и вечерние и во всё время сохрани нас стоящих, сидящих, на всяком пути ходящих, снабди, заступи и покрой, и заступи, и покрой, и защити.
Владыка Богородица, от всех врагов видимых и невидимых, от всего злого обестояния, на всяком месце и во всякое время будь нам, Мати Преблагая, необратимая стена и крепкое заступление всегда и ныне, и присно, и во веки веков. Аминь! Огради мя, Господи, силою честного и животворящего Твоего креста и сохрани мя от всего зла.
Любоўная
Во имя Отца и Сына и Святога Духа. Аминь! В печи огонь горит, палит и пышет, тлит дрова. Так бы тело горело, сердце горело у рабы божьей (имя) по рабу божьему (имя) во весь день, по всяк час, всегда, ныне и присно и во веки веков. Аминь!
Ад суда
Сама я на суд іду, Бога Айца на плячах нясу, Мацер Божа, сустракай, сваёй чэснай пеляной мяне пакрывай, сваім чэсным крэстом усіх врагоў пабівай.
Як цяжка мёртваму ў гробе ўставаць і руку падымаць, штоб так цяжка было врагам маім слова сказаць. Ішоў Ілья прарок з неба, нёс огнены лог, разрубаў карову, як карова сваім цялёнкам жадна, штоб нада мной былі врагі жадны.
Як карова сваім цялёнкам не ўладзее, штоб нада мной суд і врагі не ўладзелі.
Запісана ў в. Веляцін
ад Максіменка Евы Аляксандраўны, 1929 г.н.,
студэнткай Санцэвіч В.
Ад злога духа
На сінім моры – камень, на тым камні – дуб, на тым дубе – трыдзевяць какатоў, на тых какатах – трыдзевяць гняздоў, на тых гнёздах – трыдзевяць сарок, трыдзевяць урок: ад дзявочага, ад хлапочага, ад мужчынскага, русы волас, чорны волас, рыжы волас, белы волас. Святыя святочкі, хадзіце ка мне на помач. Я – з славамі, Бог – з духам. Як стала, так перастала.
Ад нячыстай сілы
Выганяю я з раба божага (імя) бясоў-д’яблаў, нячыстых духаў, выганяю з такога-та раба, з такога-та воласа, з ярых ног, з сэрца, з зубоў, з целясоў, з рота, з носа, з віскоў, з мазгоў, з шыі яго, з плеч, з хрыбетнай касці, з робер, з сярэдзіны, з рук, з ног, з суставаў, з нутра, з утробы, з жыл, з няжыл, з крыві, з целяса, з дыхання, з узгляду. І ссылаю вас, бесы-д’яблы, нячыстая сіла, на мхі, на балоты, на гнілыя калоды, паганыя воды, дзе Садом і Гамора. Заклінаю я вас, бесы-д’яблы, нячыстая сіла, ветраных і выхадных, і вадзяных, і жывотных, і насякомых. Заклінаю ўсемагушчым Богам з вышніх воблак чатырмя авангелістамі: Іванам і Маркам, Лукам і Мацвеем. Адступайце, злыя духі, ад раба божага (імя)...
Запісана ў в. Веляцін
ад Гардзейчык Марыі Пятроўны, 1926 г.н.,
студэнткай Катлабай Г. (1997 г.)
* * *
Ва імя Айца і Сына і Святога Духа. Госпаду Богу памалюся, Святой Прачыстай Божай Мацеры памалюся. Святая Прачыста Божа Мацер, прыступі і памагі прыстрэку ўгавараці (імя). Прыстрэк, прыстрэк! Я цябе ўмалаю, я цябе ўпрашаю, на сіня мора гуляць адпраўляю. Там табе пакрасаваць, пагуляць, усех нас угавараць. І ўгавараю з касцэй, з машчэй, з ручак, з ножак, з пальчыкаў, з сустаўчыкаў, з мезіннага пальца, шумнай галавы. Я славамі гаманю, прашу Прачысту Божу Маць дапамагці (імя), штоб (імя) спала, сон прыбываў, Бог на помашч даваў. Зара-зарніца, божая памочніца, памагаеш людзям, памагі і нам. Амінь.
Ад крыві
Ва імя Айца і Сына і Святога Духа. Госпаду Богу памалюся, Святой Прачыстай Божай Мацеры памалюся. Шлі калекі чэраз тры рэкі, секлі, рубалі і (імя) кроў замаўлялі. Стой, кроў, у ране, як вада на Ардане.
Ад розных нядуг
Загаварваю ў раба (імя) нядугі розныя маім моцным загаворам. І запаведую вам, нядугі, хадзіць па міру ад усхода да захада, ад озера да балота, ад гораў да долаў, ад мора да мора, ад хат да церама, ад леса да ўзлеску, ад стара да малога чалавека, ад звяроў да гадаў, ад горадаў да прыгарадаў, ад сяла да сяла, ад зорак да месяца. А к усходу да захаду не даходзіць, а ў возеры з балотам утануць, а ў дом праз гору не залезці, ад мора да мора не перабрысці і ў лесе з пералескам застацца, а ў лесе з пералескам зацапіцца, а ад старца да малога быць пабітым і ад звера да гада быць з’етымі, ад горада да прыгарада быць выгнанымі, ад сяла да стана быць за канавай, ад зоркі да месяца не дасягнуць. Мае словы вялікія, мой загавор моцны. Хто ж нарушыць мае словы, і хто задумае развярнуць мае загаворы, таму не бываць, а быць усё па-майму.
Ад грыжы
Стану я, раб Ілля, благаславясь, пайду, перахрысціўшыся, із дзвярэй у дзверы, із варотаў у вароты, у чыста поле, да мора-акіяна. У моры-акіяне ляжыць камень святы, на тым камні стаіць дом. Папрашу я, раб Ілля, здароўя ад (такой-та) хваробы, ад грызот, ад балёты, ад ламоты. Бяжыць рака вогненная, праз вогненную раку – калінавы масток, па таму масту ідзе стары, нясе ў руках залатую талерку, срэбранае пер’ейка, паможа раба божага Іллю пазбавіць ад хвароб.
Запісана ў в. Віць
ад Лук’яненка Кацярыны Савельеўны, 1927 г.н.,
студэнткай Кавалёвай Н. (2003 г.)
Ад скулы
Госпаду Богу памалюся, Святой Мацеры пакланюся скулу (імя) угавараці. Скула-скулуха, красная краснуха, жоўтая жаўтуха, сіняя сінюха, чорная чарнуха, скула-завушыца, скула-залатуха. Я цябе знаю, я цябе зсылаю, я цябе ўгаварваю. Не я цябе зсылаю, не я цябе ўгаварваю, а зсылае цябе, угаварвае Божая Мацер. Амінь.
Ад порчы
Калі ідзеш набіраць ваду, нада гаварыць так:
– Здраствуй, паважаная вада Таццяна, паважаная зямля Ульяна, а ключ Іван. Дайце мне вады ад усялякай бяды. Амінь.
Ад зглазу
Ва імя Айца і Сына і Святага Духа. Амінь. Чыстая кроў і нябесная. Спасі, сахрані раба божага (імя) ад усякага зглазу, ад худога часу, ад жаночага, ад мужчынскага, ад дзіцячага, ад радаснага, ад ненавіснага, ад нагаворнага, ад перагаворнага. Не я выгаварываю, а Прасвятая Багародзіца.
Ад зубоў на маладзік
Маладзік малады, у цябе рог залаты. Ты на моры катаўся, з мёртвымі ўстрачаўся. У мёртвых зубы не баляць. Няхай у мяне (імя) таксама зубы не баляць. Амінь.
Ад спуду
Госпадзі Божа, блаславі (імя), ізбаў её ад іспугаў, влёков, нервов і ўсех нядобрых балезняў. Маць Прачыстая, благаславі (імя) і памагі збавіць ад усякіх іспугаў, влёков, нервов і ўсех нядобрых балезняў. І я, раба божая, выгаварываю ад рабы божай (імя) усе іспугі, влёкі, нервы і другіе нядобрыя балезні калючыя, балючыя, ламучыя, знабучыя, ветравыя, віхравыя, рабячыя, дзявочыя, жаночыя, мужскія не сам сабою выгаварываю, а Госпадам Богам і Мацер’ю Гасподнею. Сама Маць Прачыстая ад (імя) все іспугі, влёкі, нервы і другіе нядобрыя балезні выгаварывала із касцей, із машчэй, із гарачай крыві, із буйнай галавы, із белай грудзі, усіх жыл і суставаў, і ад усяго цела её. Прашу ў Госпада Бога Ісуса Хрыста і Мацеры Гасподней для (імя) харошага здароўя на векі вечныя. Амінь.
Запісана ў в. Віць
ад Лук’яненка Серафімы Адамаўны, 1927 г.н.,
студэнткай Чэкан Т. (1996 г.)
* * *
Трэба чытаць па вясне, калі начынаюць пчолы роіцца. Мёду будзя ўсягда багата:
– В церкви небесной стоит стол хрустальный, на столе брачная чаша стоит. В этой чаше мед налит. Кто бы его ни пил, до дна не выпивает, мед в чаше не убывает, а больше ещё прибывает. Так бы и в мои улья мед пчелы таскали, соты наполняли, чаши наливали. Во имя Отца и Сына и Святого Духа. Аминь.
* * *
Гэта трэба гаварыць, калі ідзеш на паляванне. Гаварыць патрэбна тры разы і хрысціцца:
– Бяжыць беленькі зайка, роўна белы лёд. Возле бока стаіць Ілья-прарок з двянаццацю слугамі: “Слугі вы, слугі, вярны мне! Палажу на вас службу няцяжолую: і што возьмеце вы па пруту жалезнаму, і зганяйце вы с Камы і Волгі, с чыстага поля, с шырокага раздолля, із-за сопак і горак в (імя ахотніка) лавушку, паставушку”.
* * *
В канцы Рождества Иоана Предтечи (11 октября) зажгице дома свечу, чтоб никто не видел ваших дел, и, обходя углы дома, говорите:
– Повязываю руки, ноги, лишаю мышц и сил, лишаю разума и зрения, лишаю воровского везения. Голова без мыслей, тело без костей, насылаю 13 страстей. Сюда пришел, а назад не ушел. Во имя Отца и Сына и Святога Духа. Аминь.
* * *
Трэба ўзяць каласок з жытам, даць дзіцяці і сказаць:
– Як я даю чыстаму дзіцяці жыта каласок, так і штоб у полі чыстае было, як узяў дзіця без шкодніка, так і я забраў с поля чыстае.
* * *
Читать во вторник.
Читают весной, утром в чужом огороде, вечером в своем, на молодой месяц:
– Вам – трава-мурава, нам – полные короба. Отнимаю, отнимаю, отбираю, отбираю. Мне – в прыбыль, вам – в убыль.
* * *
Читать стоя перед иконой Божей Матери:
– Я, раб божий (имя), хожу кругом своего царства, меряю ступнями ограду и Владычицу, Матерь Бога нашего, Неапалимую Купину, прошу, спаси рабов божих (называть имена) от огня, врага и меча и от всякого супостата. Аминь. Слово мое крепкое. Подуй, ветер, потяни шупель и полымя не на чьи хоромы, ни на лес, ни на пашни, ни на скатину дворину, а на полевую былину. Слово мое крепко. Аминь.
* * *
Когда грымит гроза, нада гаварыть:
– Создай, Господи, тихую воду, теплую росу!
В любой четверг, кроме праздничных, оставшись одна дома, встань посреди комнаты, 3 разы перекрестись, 3 разы поклонись и прочти челобитную на домового:
– Домовой, домовой, головам головик, бережень дома, домовой балки, пола и подпола, людей домашних, скота и домашних птиц, заступник обманутых девиц, помоги мне, подсоби мне, выкликни, замани мне в мужья венчаные раба божьего (имя), чтоб тянуло его в мой дом, на мою дорогу, к моему порогу, к моей двери, мне, рабе божьей (имя), помоги, в сужены, ряжены раба божьего (имя) дай. К моему порогу его сватов направляй. Аминь.
Если у вас есть подпол, бросьте туда сахару или конфету.
* * *
Читают на Рождество, стоя на пороге, лицом к дому:
– Отведи, Господи, нечисть от меня, отводы, петли, огня, суда, ножа, вора, от наговора, от посягателя на тело и кров и порчи на кров. Во имя Отца и Сына и Святого Духа. Аминь.
* * *
Упрашаю хадзяіна дамавога, палявога, выгоннага, межавога і самага старшага – Дзяменьція Дзяменьцевіча і цябе, Кляменцій Кляменьцевіч, і цябе, Хвёдар Хвёдаравіч, і цябе, Аграсім Аграсімавіч! Прашу я вас, не астаўця нас, любуйця раба божага маіх коней і мілуйця, і прыглядайце, як самі знаеця. Прашу вас, не астаўця нас.
* * *
Іду ў лес, бяру хлеб і соль і нясу лясному хазяіну, Кляпеке і Астраке, і падзі ад мяне, няшчасны, на мхі, на балота, на гнілую калоду. Там табе пасцель паслана, ізгалоўе высокае, пярына пуховая. Там табе спаць, а майго (імя) не відаць. Не я цябе ганю, а гоніць ця Хрыстос і святы Лука, гоніць цябе огнём, пламенем, жалезным прутам.
* * *
Вадзяніца, лесавіца, шальная дзявіца! Атвяжысь, аткацісь, у маём двары не лажысь, табе тут ня век жыць, а нядзелю быць. Ступай у рэку глубокую, на асіну высокую. Асіна, трасісь, вадзяніца, уймісь. Я закон прынімаў, залатой хрёст цалаваў, мне з табой не вадзіцца, не куміцца. Ступай у бор, у чашчу, к лясному хазяіну, ён цябе ждаў, на мху пасцелюшку слаў, муравой усцілаў, у ізгалоўіца калоду клаў. З ім табе спаць, а мяне, хрышчонага, табе ня відаць. Амінь.

Далей